Biuro prasowe Grupy EFL

Gotowość MŚP na AI spada. Z Barometru AI na II półrocze 2025 roku, realizowanego przez EFL, wynika, że 24% polskich firm jest przygotowanych do wdrażania rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji, to o 5 pkt proc. mniej niż na początku tego roku. Niemal dwa razy więcej organizacji nie jest na taki krok gotowych (46% vs. 19% w I półroczu 2025). Najgorzej sytuacja wygląda
w mikrofirmach, gdzie aż 59% nie jest gotowych na AI. W średnich firmach ten odsetek jest dwa razy niższy (26%). Zdecydowana większość MŚP finansuje inwestycje w sztuczną inteligencję z własnych środków (90%), tylko 8% korzysta z kredytów i pożyczek.

– Wyniki Barometru AI pokazują, jak polskie MŚP zderzają się dziś z realiami transformacji technologicznej. Z jednej strony jest świadomość, że sztuczna inteligencja przestaje być futurystycznym dodatkiem, a zaczyna być warunkiem konkurencyjności. Z drugiej, wiele firm zwyczajnie nie ma czasu, zasobów ani kompetencji, by wypracować bardziej systemowe podejście do AI. W średnich firmach widzimy już pierwsze sygnały strategicznego myślenia, jak inwestycje w wiedzę, współpracę z ekspertami, testowanie wielu projektów równolegle. Mikroprzedsiębiorstwa funkcjonują natomiast w zupełnie innym rytmie: działają szybko, reagują intuicyjnie, często wdrażają pojedyncze narzędzia, ale bez głębszej wizji. To powoduje naturalne poczucie nieprzygotowania, choć potencjał i otwartość na zmiany są w nich równie obecne – mówi Paweł Bojko, wiceprezes EFL.

Najmniejsze firmy z najmniejszą siłą AI

Z najnowszego Barometru AI na II półrocze 2025 roku wynika, że wysoki poziom przygotowania do wdrożenia AI deklaruje 24% przedsiębiorców reprezentujących sektor MŚP. Niemal połowa firm nie jest gotowa na ten krok (46%), a blisko co trzecia ocenia swój stan wiedzy i kwalifikacji na średnim poziomie (30%).

Szczególnie wysoką samoocenę mają przedsiębiorcy reprezentujący firmy średniej wielkości (50-249 pracowników), gdzie ponad połowa (52%) oceniła swoje przygotowanie jako wysokie. Najbardziej krytycznie kwestię tę oceniają reprezentanci mikroprzedsiębiorstw, gdzie odsetek osób oceniających swoje przygotowanie do wdrażania AI jako niskie lub bardzo niskie (suma odpowiedzi) wyniósł aż 59%.

Marketing i ICT na czele

W podziale na branże swoje przygotowanie do wdrożenia rozwiązań opartych na AI najlepiej oceniają przedstawiciele sektora kreatywnego i marketingu (47% wskazań na odpowiedź „wysokie”), a w drugiej kolejności sektora ICT (40%).

Najbardziej krytycznie do tej kwestii odnoszą się zarządzający firmami transportowymi, logistycznymi
i spedycyjnymi, gdzie aż 80% zapytanych oceniło swój poziom przygotowania jako niski lub bardzo niski.
W handlu krytycznie swój stan wiedzy i kwalifikacji dot. AI ocenia 57% firm, w HoReCa i zdrowiu po 50%, a w finansach i handlu po 49%.

Na partnera częściej stać największe firmy

70% polskich MŚP realizuje projekty AI wyłącznie własnymi zasobami personalnymi. To dominujące podejście w mikro i małych firmach (odpowiednio 73% i 68%). Średnie przedsiębiorstwa częściej wybierają współpracę z niezależnymi ekspertami (80% wskazań), choć 71% firm również realizuje projekty AI we własnym zakresie.

Najczęściej inwestycje w AI są finansowane z kapitału własnego, tak deklaruje 90% badanych. Po kredyt lub pożyczkę sięga co piąty przedsiębiorca (8%), a po dotacje UE niespełna 1%.

– Dominacja finansowania projektów AI ze środków własnych pokazuje, że firmy potrzebują łatwiejszego dostępu do kapitału i rozwiązań, które obniżają barierę wejścia. AI przynosi realne korzyści, ale tylko wtedy, gdy przedsiębiorcy mogą inwestować bez obaw, że obciąży to ich bieżącą działalność – dodaje Paweł Bojko.

Główny wskaźnik Barometru AI przygotowanego przez EFL na II półroczu 2025 roku wyniósł 67,8 pkt., co oznacza poprawę o 1 punkt w porównaniu z I półroczem (66,8 pkt.). Warunki do rozwoju rozwiązań AI w MŚP są więc nadal bardzo korzystne.

***

Barometr AI jest syntetycznym wskaźnikiem informującym o skłonności firm z sektora MŚP do wdrażania rozwiązań opartych o wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI). Analizie poddawane są przede wszystkim informacje dotyczące czterech obszarów: poziom inwestycji przeznaczanych na rozwiązania AI, poziom zatrudnienia na potrzeby wdrożenia rozwiązań AI, plany dotyczące zatrudnienia w wyniku podjętych inwestycji AI, poziom sprzedaży w związku z inwestycjami opartymi o AI. Badaniu podlegają  przedsiębiorstwa, które zadeklarowały, że w najbliższym półroczu będą wykorzystywać rozwiązania oparte o AI.Podstawową miarą analityczną jest algorytm stworzony na podstawie danych zgromadzonych w trakcie badania przedsiębiorców. Przyjmuje on wartości od 0 do 100, przy czym zagregowany wynik powyżej 50 punktów oznacza, że występują sprzyjające warunki do rozwoju AI w ramach MŚP, natomiast wynik niższy oznacza, że warunki te są niekorzystne.Badanie jest przygotowywane przez Ecorys na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego S.A., a jego wyniki są publikowane co pół roku. Uczestnicy badania to mikro, małe i średnie firmy z całej Polski – łącznie 455 podmiotów. Wywiady są prowadzone z osobami decyzyjnymi w firmach, np. z właścicielem lub współwłaścicielem, prezesem lub innym członkiem zarządu, dyrektorem. Technika badawcza: badanie ilościowe z wykorzystaniem techniki wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI). Druga edycja badania odbyła się od 1 lipca do 5 sierpnia 2025 roku.